Barbara Kingsolver ve Doğal Beslenmenin Bir Yılı
R. Ceren KARACA
Animal, Vegetable, Miracle: A Year of Food Life [Hayvan, Bitki, Mucize: Doğal Beslenmenin Bir Yılı] (2007), yazar Barbara Kingsolver ve ailesinin Arizona eyaletinden küçük bir tarım şehri olan Appalachia’ya taşınmaları ile başlar. Kingsolver ailesi burada kendi gıdalarını kendileri üretmeyi ve sadece o bölgede yetişen ürünleri tüketmeyi amaçlar. Hayatlarının bir döneminde doğayla iç içe yaşamayı ve sağlıklı gıdalarla beslenmeyi amaçlayan Kingsolver ailesi, tecrübelerini ve birlikte çıktıkları bu zorlu yolu aylara bölerek okuyucuya resmeder.
Animal Vegetable Miracle adlı eserde yazar, özellikle fast-food diye adlandırdığımız zararlı gıda zincirine, genetiği değiştirilmiş besinlere, endüstriyel ortamda yetiştirilmiş her türlü fabrikasyon yiyecek ve içeceğe eleştirel bir gözle bakar ve yaşadığı tecrübeleri aktararak Amerikan toplumu başta olmak üzere endüstri ve şehirleşme oranının kontrolsüzce arttığı modern toplumları uyarmayı amaçlar. Yazara göre organik tarımın yapıldığı çiftliklerdeki yöresel gıdaları tercih etmek aslında günümüzün en büyük sorunu olan sağlıksız beslenme problemine bir çözüm olacaktır. Uzun mesafeler katederek raflarımızda yerini almış gıda ürünleri, pek çok açıdan hem sağlımızı hem de yaşadığımız çevreyi olumsuz yönde etkileyecektir. Bu tür gıdalar organik tarım yöntemleriyle yetişmiş değillerdir, aynı zamanda yöresel yetişen gıdalarla karşılaştırıldığında taze de değillerdir. Buna ek olarak, bu tür gıdaların belirli bir tarım merkezinden çevre illere ya da ülkelere dağılımının gereksiz yakıt tüketimine ve çevre kirliliğine de yol açtığı söylenebilir.
Barbara Kingsolver çıktığı bu yolculuğu anlatırken konuya kimi zaman sosyolojik açıdan bakmayı tercih eder. Bir çiftçi olmanın ya da bir çiftçinin kızı olmanın bir insanın hayatını nasıl etkileyebileceğini dile getirir. Tarımla uğraşan kesimin toplum tarafından nasıl etiketlendiğini ve toplumda nereye yerleştirildiğini kendi gençlik yıllarındaki anılarından da yola çıkarak okuyucuya aktarır. Modern yaşam ile kırsal yaşamı karşılaştırır ve olaya bir çiftçinin kızı gözünden bakar.
Amerikalı bir yazar olan Kingsolver’ın en büyük amaçlarından biri özellikle Amerikan toplumunun gıda alışkanlığını değiştirebilmektir. Sezonunda yetişmemiş, paketlenmiş, ucuz gıdalar, Amerikan toplumunun yemek alışkanlığında büyük bir yer kaplamaktadır. Bu durum hem kişilerin sağlığını, hem ekonomiyi, hem de çevreyi olumsuz yönde etkilemektedir. Kingsolver’ a göre Amerikan toplumu sağlıksız gıda üretim ve tüketiminin merkezindedir fakat toplumdaki çoğu kimse içinde bulunduğu bu tehlikeli durumun farkında değildir.
Animal, Vegetable, Miracle’ın önde gelen özelliklerinden biri de yazarın hayat tecrübelerini okurlara anlatış tarzıdır. Kitap kurgusal olmayan bir hikaye ele alınarak yazılmıştır. Yazar, tüm bu yöresel beslenme sürecini okuyucuyla samimi bir dil kullanarak, karşılıklı sohbet edasıyla paylaşır. Yazarın dili kolay ve anlaşılırdır. Buna ek olarak, Animal Vegetable, Miracle aslında bir aile projesi olarak da değerlendirilebilir. Kitabın hemen hemen her bölümünde yazarın kızı Camille’in okuyucular için sunduğu, yöresel gıdalarla yapılabilecek yemek tariflerine rastlamak mümkündür. Yazarın eşi ise kitabın çoğu bölümünde, Barbara Kingsolver’ın anlattıklarını dönemin politik ve ekonomik durumundan bahsederek destekler.
Kitap, sadece yöresel üretim ve tüketim yapmak amacıyla yola çıkmış bir bireyin güncesi değildir; aynı zamanda tarım, gıda üretimi, organik beslenme ve hayvancılık alanında geniş bilgiler içeren ansiklopedi niteliğindedir. Yazar, romanında tarım ve hayvancılıkla ilgili pek çok terimden bahseder. Bununla birlikte gıda üretimi ve tarımla ilgili tarihsel bilgi de verir. Kitabın birçok bölümünde organik tarım ile modern tarım; yöresel beslenme ile endüstriyel beslenme karşılaştırılır. Yöresel olanın neden en sağlıklı ve en kārlı olduğu kanıtlanmaya çalışılır.
Animal, Vegetable, Miracle tükettiğimiz gıdaların neden yaşam kalitemiz için bu denli önemli olduğunu gözler önüne seren en önemli eserlerden biridir. Eser, yöresel olanı tüketmenin, organik ve doğal olanı tercih etmenin insan sağlığına ne ölçüde katkı sağlayacağını çok açık bir şekilde dile getirmiştir.
Kaynakça
Barbara Kingsolver. Animal, Vegetable, Miracle: A Year of Food Life. New York: Harper Perennial, 2008.